Ervaringen delen in de huiskamer. Of het nu gaat over werken in de melkwijk, bij de bodedienst, helpen in de slagerij van vader of over het werken als regisseur, klokkenmaker of naaister bij de Maison de Bonneterie. In de video’s van Elzeline Koerselman (alias auteur GT Rovers) vertellen bewoners over hun jeugdjaren of over hun werk. Zo vertelt een bewoonster over haar werk als kleuterleidster, ze werd prompt ontslagen toen ze ging trouwen. Ook de armoede leidde tot hele creatieve oplossingen. Allemaal bijzondere verhalen die ongetwijfeld herinneringen zullen oproepen bij oudere bewoners. Vanaf nu zijn ze te zien via de STV-mediaspeler in de huiskamer van het verpleeghuis.
Auteur Elzeline Koerselman begon in 2015 onder het pseudoniem GT Rovers te schrijven over de jaren 30 tot begin jaren 80. Datzelfde jaar werd ze door TrosKompas gevraagd om een tweewekelijkse column over nostalgie te schrijven, wat ze tot op de dag van vandaag nog steeds doet. Ook zijn er inmiddels drie nostalgieboeken van haar hand verschenen. Behalve het schrijven over nostalgie werkt Elzeline enkele dagen in de week voor GeheugenVenster om haar kennis over die jaren te verwerken in de Activiteiten-content die ze maakt ter ondersteuning van bewoners met dementie.
“In 2017 kwam mijn schoonmoeder in een verpleeghuis terecht. Tijdens de dagelijkse bezoekjes aan haar kwam ik ook in gesprek met medebewoners. Zij vertelden over hun jeugdjaren, hun werk en met name hoe het leven er toen aan toeging. Een totaal andere tijd dan waarin de jonge generatie nu opgroeit, waarin we vandaag de dag met z'n allen leven en werken. Met het besef dat zoveel mooie verhalen verloren zouden gaan wanneer de bewoners er niet meer zouden zijn, besloot ik om video’s te gaan maken.”
“Tijdens het eerste kennismakingsgesprek met de bewoner sprak ik vaak eerst met diens kinderen. Zij zagen in eerste instantie het nut er niet zo van in, want wat had vader of moeder nog te vertellen? Het tegendeel bleek waar. Tijdens het filmen zag je langzaam de herinneringen opborrelen en weer een twinkeling in de ogen verschijnen, al was het maar voor even. Prachtig om te zien! Het was heel bijzonder dat tijdens de gezamenlijke filmmiddag de familieleden tot tranen geroerd waren. Zij zagen hun vader of moeder vertellen over diens jeugdjaren, over het werk wat ze deden of hoe het er in het gezin aan toeging. Verhalen waarvan de familie dacht dat die verloren waren gegaan. Bij de bewoners riepen de ervaringsverhalen en bijbehorende oude beelden weer mooie herinneringen op. Ik vond het zo mooi om te zien dat ook bij de bewoners met dementie weer herinneringen naar boven borrelden en soms ook de plotselinge herkenning van zichzelf.”
“Als klein kind hing ik altijd aan de lippen van mijn grootouders die vertelden over vroeger. Bij iedere gelegenheid die ik had, vroeg ik altijd of ze nog wat wilden vertellen. Mijn grootouders aan moeders' kant hadden vroeger een boerenbedrijf, voornamelijk in de fruitteelt. Tijdens de oorlogsjaren zat mijn opa ondergedoken en runde mijn oma het bedrijf, had onderduikers in huis en smokkelde met enige regelmaat geweren en Engelse piloten de rivier de Lek over. Ik vond dat natuurlijk ontzettend spannende verhalen. Toen ik ouder werd, vond ik het overigens wel raar dat mijn opa een verzetskruis kreeg, terwijl mijn oma eigenlijk het meeste had gedaan. Iets wat toen normaal was. De vrouw was in haar doen en laten blijkbaar minder belangrijk dan de man. Aan mijn vaderskant zaten mijn grootouders en het gezin tijdens de oorlogsjaren in verschillende jappenkampen. Daar werd bij ons thuis overigens niet of nauwelijks over gesproken, maar het heeft bij mij wel een bepaalde honger naar informatie over '"Wat is daar gebeurd?" opgeroepen. De verhalen over vroeger en de geschiedenislessen op school hebben denk ik mijn interesse en latere passie aangewakkerd”.
“Door mijn werk bij GeheugenVenster kwam ik meer en meer tot het besef hoe belangrijk beeld voor bewoners met dementie is. Niet alleen muziek roept namelijk herinneringen op. Beelden over vroeger doen bij bewoners zoveel goeds. Natuurlijk niet de drukke televisiezenders van tegenwoordig, die creëeren vooral onrust, maar juist rustige en herkenbare beelden om naar te kijken. De interviews leken me daarom bijzonder geschikt voor in de STV-mediaspeler omdat er naast het verhaal ook mooie oude beelden over het betreffende onderwerp te zien zijn.”
GeheugenVenster heeft de video’s van Elzeline in het nieuwe genre ‘Ervaringsverhalen’ geplaatst, als onderdeel van het Herinneren-aanbod. De gesprekken en beelden geven een mooie aanleiding om na het bekijken met de bewoners hierover in gesprek te gaan.
Terug