Het dagtv-programma houdt rekening met het 'circadian rhythm' (24-uursritme) en onze biologische klok. De dagelijks wisselende programmering bevat nieuwe elementen die het dagritme en de dagstructuur ondersteunen. In de zendervormgeving is bewuste én onbewuste informatie verwerkt zodat je weet hoe laat is, maar bijvoorbeeld ook dat de lunch eraan komt. Zelfs de kleuren zijn afgestemd op het moment van de dag. Zo zijn de kleuren in de vroege ochtend heel anders dan in de late middag of zelfs avond. Deze visuele ‘reminders’ geven bewoners houvast en herkenning, dag én nacht.
Wist je dat ons dagritme gereguleerd wordt door licht? Onze ogen spelen hierbij een belangrijke rol. De hersenen ontvangen via onze ogen aanwijzingen voor het natuurlijke dag- en nachtritme. Door de hoeveelheid licht en veranderingen in het licht reageert ons lichaam en wordt gedrag opgeroepen dat hoort bij het tijdstip van de dag. Denk bijvoorbeeld aan slaap, waken, honger, je lichaamstemperatuur en de productie van diverse hormonen, zoals cortisol en melatonine. Licht heeft ook invloed op je stemming, prestatie, concentratie en alertheid. Bij gebrek aan voldoende (dag)licht word je vermoeider en kan ook je stemming worden beïnvloed. Zo zijn er mensen die in de herfst en winter bijvoorbeeld wat somber en moe zijn, terwijl zij daar in de zomer totaal geen last van hebben. Niet alleen de hoeveelheid licht heeft invloed op je interne biologische klok, maar ook de kleur van het licht.
Zonlicht is van nature wit. Toch kleurt een wolkeloze hemel nooit wit. Dit heeft te maken met de verstrooiing en breking van het witte licht wanneer het binnendringt in onze atmosfeer. Ook de temperatuur beïnvloedt de kleur. Bij het krieken van de dag is de lucht nog niet opgewarmd en kleurt de lucht blauw. Naarmate er meer opwarming komt, komt er meer geel in de lucht. Staat de zon hoog aan de hemel, dan is het licht witter. 's Avonds bestaat het licht weer meer uit rode kleuren, zoals het prachtige avondrood net na zonsondergang.
De vormgeving in het dagtv 24-uursprogramma is helemaal afgestemd op onze biologische klok en volgt het verloop van de dag. Aan de hand van het kleurgebruik wandel je als het ware door de dag door. De dagindeling volgt het circadian rhythm met passende programma's en visuele reminders van blauw naar groen, geel, wit, geel, oranje naar avondrood en de donkere nacht. Ook de dagtv nachtprogrammering bevat subtiele elementen die besef van tijd meegeven en de nachtrust ondersteunen.
Leuk weetje voor filmfans en (neuro)marketingmensen: Wist je dat ook filmmakers speciale kleurbewerking toepassen in hun filmshots om onze emoties te beïnvloeden? Dit informatieve filmpje vertelt er meer over.
Uit onderzoek is gebleken dat de kleur van licht niet alleen invloed heeft op de biologische klok van mensen, maar ook van dieren. Wetenschappers stelden bij hun onderzoek muizen bloot aan verschillende kleuren licht en registreerden de reactie van de muizen en hun hersenactiviteit in het gebied waar hun biologische klok zit. Muizen worden blijkbaar een stuk actiever zodra er blauwtinten in het licht komen.
Licht is belangrijk, ook voor je naaste met dementie. Voldoende daglicht heeft een positief effect op de gezondheid, het dag- en nachtritme en eventuele somberheid of depressie. Alle vormen van dementie tasten vroeg of laat de hersencellen aan die de biologische klok van je naaste aansturen. Hierdoor kan iemand onrustig slapen en ’s nachts actief worden terwijl iemand overdag passief en slaperig is. Alzheimer Nederland geeft tips hoe je het bioritme van je naaste met dementie kunt proberen te ondersteunen.
Lichttherapie, of behandeling met helder licht, blijkt (vermoedelijk via een effect op de ‘biologische klok’ in de hersenen) diverse positieve effecten te hebben, zowel op het cognitieve functioneren van mensen met dementie als in hun stemming en gedrag. Niet voor niets is steeds vaker een optimaal lichtplan onderdeel van effectieve omgevingszorg binnen zorglocaties.
Wil je meer weten over de invloed van licht en ook hoe je licht en kleur effectief kunt inzetten, dan geeft deze blog op Kennisdomein hierover extra informatie.
Terug